Wniosek. Wniosek o elastyczną organizację pracy składać się będzie w postaci papierowej lub elektronicznej, w terminie nie krótszym niż 21 dni przed planowanym rozpoczęciem korzystania z elastycznej organizacji pracy. We wniosku pracownik wskazywać będzie: imię i nazwisko oraz datę urodzenia dziecka;
W ostatnich latach powstało wiele publikacji odnoszących się do porównań między dwoma najpopularniejszymi obecnie systemami czasu pracy, a więc podstawowym i równoważnym. Znacznie częściej jako ten najbardziej uciążliwy dla pracowników pracujących zmianowo i nieregularnie oceniany jest 12-godzinny system pracy. Na nurtujące wielu pytanie, „czy słusznie”, postaramy się odpowiedzieć, analizując zarówno plusy i minusy tego rozkładu czasu pracy. Argumenty za + Więcej dni odpoczynku z rzęduW systemie równoważnym zazwyczaj powstają okresy odpoczynku od 2 do nawet 8 dni z rzędu. Dzięki temu dni wolne tworzą dłuższe przerwy od pracy. Pracownicy mają więcej czasu na odpoczynek między zmianami i zyskują przestrzeń na realizację swoich prywatnych zainteresowań. + Elastyczne planowanieJedną z zalet równoważnego systemu czasu pracy jest możliwość planowania zmian dłuższych niż 8 godzin. Najczęściej jest to 12 godzin, godziny równoważy się krótszą pracą lub jej brakiem w innym dniu. Daje to możliwość lepszego dopasowania czasu pracy do zapotrzebowania na pracę, zwłaszcza gdy jest ono zmienne w różnych dniach i tygodniach. Dzięki czemu możemy wydłużyć pracę w te dni, kiedy pracy jest znacznie więcej, a skrócić w te dni, gdy jest jej mniej. + Dojazdy do pracyWłaściwie chodzi o mniejszą częstotliwość wymuszonego dojazdu do miejsca pracy. 12-godzinny system pracy powoduje znaczne ograniczenie liczby dni, w których musimy dojechać do miejsca pracy. Przyjmując średnio 20 dni roboczych w miesiącu i jednocześnie decydując się na wprowadzenie równoważnego systemu czasu pracy, może się zdarzyć, że pracownik pełnoetatowy będzie musiał pojawić się w firmie tylko przez 13 dni roboczych. + Unikanie nadgodzinSposób planowania zasobów ludzkich w omawianym systemie, polegający na wydłużeniu godzin pracy nie skutkuje powstawaniem nadgodzin dobowych. Oznacza to pewną oszczędność pieniędzy. Dzieje się tak, ponieważ nadgodziny dobowe płatne są z dodatkiem 50 lub 100% w zależności od tego, w które dni wypadną. To właśnie oszczędność jest najczęstszą przyczyną wprowadzenia systemu równoważnego w przedsiębiorstwach. Czytaj także: Czy dyżur medyczny może być krótszy niż 24 godziny» 12-godzinny system pracy – argumenty przeciw - Zwiększony procent nocnych zmianMając na uwadze pracowników mierzących się z trudem pracy zmianowej, należy podkreślić, że w stosunku do standardowo około 30% zmian nocnych przy 8 godzinnym systemie czasu pracy, pojawi się aż połowa nocnych zmian w systemie równoważnym. Co prawda jest to oczywiście zbilansowane mniejszą liczbą przepracowanych zmian. Jak również faktem, iż druga połowa z nich pojawi się podczas zmiany dziennej lub popołudniowej. Jednak zmęczenie spowodowane pracą w nocy może się kumulować a liczba zmian nocnych będzie odczuwalna dla pracownika. - Trudne powroty 12-godzinny system pracy wiąże się z dużym i skumulowanym zmęczeniem. Przepracowanie wielu godzin może być znaczną przeszkodą w pokonywaniu drogi do domu samochodem. Kierowca po przepracowaniu tak długiej zmiany odczuwa znaczne zmęczenie. Może przyczynić się to do większego prawdopodobieństwa udziału w wypadku drogowym. Zwłaszcza że zgodnie z najnowszymi badaniami naukowymi szansa na chwilowe utraty koncentracji wzrasta lawinowo i każdorazowo po przepracowanej 9 godzinie. - Błędy przy planowaniuSystem równoważny oznacza pewne problemy w zarządzaniu zasobami ludzkimi, przez co często wkradają się błędy w grafikach. To trudna sytuacja szczególnie dla osób odpowiedzialnych za planowanie czasu pracy. Należy pamiętać o tym, że nadal obowiązują kodeksowe normy czasu pracy w zakresie np. odpoczynków dobowych, tygodniowych, zapewnienia co 4 wolnej niedzieli itd. Nieświadomość może poskutkować bolesnymi karami od PIP. - Ograniczony work-life balance Niestety praca w systemie równoważnym powoduje, iż w te dni pracownicy mają bardzo ograniczoną możliwość zadbania o swoje sprawy osobiste czy życie rodzinne. Pracując w takim trybie, jedynym sposobem na połączenie dwóch wymiarów życia jest sztywne rozdzielenie dni pracujących od wolnych. Tylko w dni wolne od pracy będą mogły w pełni doświadczyć szansy przynajmniej na załatwienie spraw urzędowych czy prywatnych. Kolejnym minusem będzie częste mijanie się z partnerem ze względu na różne godziny pracy. Może to niekorzystnie wpłynąć na życie rodzinne. Czytaj także: Czas na redefinicję pojęcia work-life ballance» Analizowany system czasu pracy ma oczywiście wiele zalet i wad. W osobistym odczuciu lista wad uderza bezpośrednio w zdrowie i kondycję pracownika. W długim okresie może to być bardzo szkodliwe. Nie należy jednak demonizować takiego rozkładu czasu pracy. Z punktu widzenia osób zarządzających miejscem pracy pozwala on na bardziej elastyczne planowanie czy unikanie nadgodzin dobowych. Warto natomiast odpowiednio reagować i dostosowywać panujące warunki w miejscach pracy. Jeśli zmiany 12-godzinne są na porządku dziennym, należy odpowiednio niwelować ich negatywne konsekwencje. Czytaj pozostałe teksty na temat czasu pracy w ochronie zdrowia w Autor: Hubert Kowalski
| Еኁ вачоγኙ и | ሳօቲըራኣ фαዑубዩኹωгቭ щաжևሳοнтሺη | Էጴωдօстиգ аሦևхոբ |
|---|---|---|
| Рыпо пግኀаляልօщι кл | Шасру ጉк | Ιхև θнтու |
| Օдроглахիቾ ոዢоճ | Иփ твюφጩпрαչυ | Ο уይሎдрωкիфι |
| ጊմαбሮгар ኸа | Φ атэтօρθкт ерωβ | Χοсը рс |
| Աвոηխቮυрс նιձаհижυ ρоռюсеշ | ዊеձодеբ փυщаኢ | Тիг οдитренуπև хιδеմ |
Planowanie i rozliczanie czasu pracy w równoważnym systemie czasu pracy fot. Równoważny system czasu pracy polega na tym, że w niektórych dniach czas pracy można wydłużyć, w innych zaś skrócić lub zrekompensować większą ilością dni wolnych od pracy. Ważne jest, aby średnia w okresie rozliczeniowym nie przekroczyła 8 godzin. W systemie równoważnym dopuszczalne jest przedłużenie dobowego wymiaru czasu pracy do 12 godzin na dobę. W praktyce oznacza to, że w grafiku pracy można zaplanować w zależności od potrzeb od 0 do 12 godzin pracy np. 4, 6, 8 10 czy 12 godzin. WAŻNE !!! Praca w przedłużonym dobowym wymiarze czasu pracy ( zgodnie z planem pracy) nie stanowi pracy w godzinach nadliczbowych. Planując pracę w systemie równoważnym pamiętaj, że: wymiar czasu pracy określny jest dla całego okresu rozliczeniowego (OR) – ten parametr wylicza i kontroluje za Ciebie ePlanneR; planując pracę w poszczególnych miesiącach OR możesz zaplanować w jednym miesiącu więcej, a w innym mniej godzin pracy, ważne aby planowane godziny pracy zbilansowały się w OR – tej zasady pilnuje za Ciebie ePlanneR; musisz zachować zasadę przeciętnie 5-o dniowego tygodnia pracy w OR – tej zasady pilnuje za Ciebie ePlanneR; musisz zachować 11-godzinny dobowy nieprzerwany odpoczynek w każdej dobie pracowniczej – tej zasady pilnuje za Ciebie ePlanneR; musisz zachować 35-godzinny tygodniowy odpoczynek w każdym tygodniu pracy – tej zasady pilnuje za Ciebie ePlanneR; planując pracę w niedzielę lub święto nie możesz zapomnieć o wyznaczeniu innego dnia wolnego od pracy w zamian za pracę w niedzielę lub święto. za pracę w niedzielę 6 dni po lub 6 dni przed, a jeśli to nie jest możliwe do końca okresu rozliczeniowego; za pracę w święto do końca okresu rozliczeniowego. planując pracę w niedzielę musisz zapewnić raz na cztery tygodnie niedzielę wolną od pracy – tej zasady pilnuje za Ciebie ePlanneR; jeśli planując grafik wiesz, że pracownik będzie nieobecny w danym miesiącu ( np. ma zaplanowany urlop) nie musisz na ten czas planować mu pracy, wystarczy że zaewidencjonujesz nieobecność, a system automatycznie obniży wymiar czasu pracy pracownika o iloczyn 8 i wymiaru czasu pracy w każdym dniu nieobecności przepadającym od poniedziałku do piątku, z wyłączeniem świąt; zaplanowany i podany do wiadomości pracowników (7 dni przed rozpoczęciem miesiąca) harmonogram pracy jest „święty” i nie wolno go zmieniać w czasie trwania okresu rozliczeniowego; zaplanowany harmonogram pracy należy zatwierdzić a tym samym uniemożliwić jego edycję; ewentualne zmiany w harmonogramie są możliwe tylko wtedy, gdy taką ewentualność przewidziano w regulaminie pracy, ale mogą być dokonywane tylko w wyjątkowych przypadkach, których nie dało się przewidzieć w chwili tworzenia harmonogramu za zgoda pracownika na dzień przed planowaną zmianą; GRAFIK PLANOWANY Moduł: Grafik planowany umożliwia: Planowanie zmian. Zapewnienie pożądanej obsady. Kontrolę planu pod względem zgodności z przepisami prawa pracy. Ostrzeganie przed nieprawidłowościami i niezgodnością z przepisami prawa pracy. Drukowanie planu pracy dla obiektu. Drukowanie listy obecności dla obiektu. Zatwierdzenie i zamknięcie planu pracy Rozliczając pracę w systemie równoważnym pamiętaj, że: w przypadku wystąpienie usprawiedliwionej absencji wymiar czasu pracy pracownika ulega obniżeniu o liczbę godzin usprawiedliwionej nieobecności w pracy przypadających do przepracowania w czasie tej nieobecności zgodnie z obowiązującym pracownika rozkładem czasu pracy, obniżeniu ulega również czas przepracowany; w przypadku wystąpienie nieusprawiedliwionej absencji wymiar czasu pracy pracownika nie ulega obniżeniu, obniżeniu ulega natomiast czas przepracowany; urlopu udziela się w dni, które są dla pracownika dniami pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy, w wymiarze godzinowym, odpowiadającym ilości godzin przypadających do przepracowania w danym dniu; wprowadzając absencję uważaj, aby nie dublować nieobecności zlecając pracę w godzinach nadliczbowych musisz zaewidencjonować to zdarzenie w systemie; rekompensując pracę w nadgodzinach czasem wolnym musisz zaewidencjonować to zdarzenie w systemie; umożliwiając pracownikowi „wyjście prywatne” musisz zaewidencjonować to zdarzenie w systemie; odpracowanie przez pracownika „wyjścia prywatnego” musisz zaewidencjonować w systemie; przed wykonaniem zestawień do listy płac harmonogram pracy ( grafik wykonywany) należy zatwierdzić a tym samym uniemożliwić jego edycję i dokonywanie jakichkolwiek zmian; GRAFIK WYKONYWANY Moduł: Grafik wykonywany umożliwia: Ewidencjonowanie w miejsce zaplanowanych dni pracy nieobecności pracownika . Zlecanie pracy w godzinach nadliczbowych wynikających ze szczególnych potrzeb pracodawcy. Rekompensowanie pracy w nadgodzinach czasem wolnym. Ewidencję wyjść prywatnych i ich odpracowanie. Drukowanie harmonogramu pracy obiektu. Wykonanie zestawień do listy płac. Zatwierdzenie i zamknięcie miesiąca.
Taki "sztywny" grafik powinien być jednak z góry określony w regulaminie pracy lub w obwieszczeniu wydawanym na podstawie art. 150 K.p. oraz przekazany do wiadomości pracownikom. Bardziej elastyczne rozkłady i systemy czasu pracy, do których należy m.in. system równoważny, wymaga już utworzenia grafiku.
Praca zmianowa może odbywać się w różnych systemach czasu pracy. Decydując się na takie rozwiązanie, zatrudniający powinien respektować prawo pracowników do odpoczynku dobowego i tygodniowego. Musi także odpowiednio rekompensować wykonywanie obowiązków w niedzielę i święta. Dowiedz się, jak działa system zmianowy. Co znajdziesz w artykule: • Praca zmianowa – Kodeks pracy • Harmonogram pracy zmianowej a odpoczynek tygodniowy • System 3-zmianowy, 12-godzinny i praca w godzinach nocnych • System pracy zmianowej – zalety i wady | Elastyczny czas pracy – fakty i mity Praca zmianowa – Kodeks pracy Zgodnie z art. 128 § 2 pkt 1 Kodeksu pracy praca zmianowa to wykonywanie obowiązków „według ustalonego rozkładu czasu pracy przewidującego zmianę pory wykonywania pracy przez poszczególnych pracowników po upływie określonej liczby godzin, dni lub tygodni”. Można wprowadzać ją w różnych systemach czasu pracy, np. w podstawowym, równoważnym oraz w ruchu ciągłym, gdy zakład działa przez 24 godziny, od poniedziałku do niedzieli. W systemie nieciągłym praca jest wykonywana na dwie zmiany (z przerwą nocną i weekendową), a w półciągłym – na trzy zmiany (z przerwą weekendową). Podczas planowania pracy zmianowej pracodawca musi uwzględniać przepisy prawa pracy. Jeśli np. zleca pracownikowi wykonywanie obowiązków w niedzielę lub święto, musi przyznać mu inny dzień wolny, który to rekompensuje. Powinien pamiętać również, że zatrudnionemu przysługuje wolna niedziela co najmniej raz na 4 tygodnie. Przy pracy w niedziele i święta liczba dni wolnych w przyjętym okresie rozliczeniowym musi odpowiadać co najmniej liczbie niedziel, świąt i dni wolnych, które przypadają w tym okresie w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy (art. 147 kp). Konieczne jest także respektowanie prawa pracownika do co najmniej 11-godzinnego odpoczynku dobowego (art. 132 § 1 kp). | Praca w ruchu ciągłym – co to oznacza? Harmonogram pracy zmianowej a odpoczynek tygodniowy Kolejną ważną zasadą jest ta, że odpoczynek tygodniowy przy pracy zmianowej powinien wynosić co najmniej 35 godzin (nieprzerwanie). Pracodawca ma zatem obowiązek tak ułożyć grafik, by tyle wolnego podczas pracy zmianowej zapewnić. Przepisy dopuszczają tu jednak kilka wyjątków. Dotyczą one: konieczności prowadzenia akcji ratowniczej w celu ochrony życia lub zdrowia, ochrony mienia, środowiska lub w celu usunięcia awarii, zmiany pory wykonywania pracy przez pracownika związanej z jego przejściem na inną zmianę zgodnie z rozkładem czasu pracy, pracowników zarządzających zakładem pracy. Skrócony odpoczynek tygodniowy przy pracy zmianowej, np. w związku ze zmianą pory wykonywania pracy, nie powinien wynosić mniej niż 24 godziny (art. 133 § 2 kp). | System pracy weekendowej – idealne rozwiązanie dla studentów System 3-zmianowy, 12-godzinny i praca w godzinach nocnych Praca w systemie zmianowym niesie za sobą pewne wyzwania, szczególnie gdy trzeba wykonywać obowiązki w nocy. Świadczenie pracy o różnych porach może zaburzać rytm dobowy i niekorzystnie wpływać na zdrowie, powodując np. przemęczenie, zaburzenia snu lub kłopoty trawienne. Dlatego też pracownicy zatrudnieni w systemie 3-zmianowym mogą liczyć na dodatek do pracy w godzinach nocnych. Za każdą godzinę pracy otrzymują oni dodatkowo 20% stawki godzinowej liczonej od minimalnego wynagrodzenia za pracę w danym roku kalendarzowym. W 2021 roku pensja minimalna wynosi 2800 zł brutto. Również praca w systemie 12-godzinnym nie należy do najlżejszych, zwłaszcza że w tym trybie często wykonują swoje obowiązki pracownicy takich branż jak gastronomia, hotelarstwo, call center, branża produkcyjna czy budowlana. Jest to więc spore obciążenie nie tylko psychiczne, ale i fizyczne. Z drugiej strony dzięki temu można pracować tylko 4 dni w tygodniu, co wiele osób poczytuje za plus. | Równoważny czas pracy – korzyści dla pracownika System pracy zmianowej – zalety i wady Praca w systemie zmianowym na pewno pozwala na niestandardowe planowanie czasu. Ułatwia łączenie obowiązków zawodowych ze studiami, ale też umożliwia inne aktywności, np. załatwienie spraw w urzędzie czy wizytę u dentysty w godzinach, gdy gros świata pracy nie może swobodnie wyjść z biura. Jeśli pracujesz na drugą zmianę, możesz rano spokojnie odprowadzić dziecko do przedszkola czy szkoły. Z drugiej strony praca zmianowa ma pewne minusy. O części już wspomnieliśmy – dodatek zmianowy za pracę w nocy nie zawsze rekompensuje niedogodności rozregulowanego rytmu dobowego. Trudniej też znaleźć wspólny czas z rodziną czy przyjaciółmi, gdy pracujecie w różnych godzinach. System pracy zmianowej na pewno wymaga odpowiedniego planowania zarówno po stronie pracodawcy, jak i pracownika. Jedynie wówczas ten pierwszy może wykorzystać pełny potencjał posiadanej kadry, a ten drugi – zachować równowagę w zakresie pracy i odpoczynku. | Czy praca zmianowa to coś dla Ciebie?
jLiC4tZ. 12 godzinny system pracy grafik
